ΣΤΟ ΜΙΤΣΕΡΟ μέρος Α' - Το Εργοστάσιο Χρυσού

- Μαΐου 02, 2022

Ξεκινούμε σήμερα ένα αφιέρωμα στο χωριό Μιτσερό, έναν ιερό τόπο με ιστορία χιλιάδων χρόνων αποτυπωμένη στους τόνους σκουριάς από τα αρχαία μεταλλεία που το περιτριγυρίζουν.
    
Το Μιτσερό βρίσκεται 28 χλμ. νοτιοδυτικά της Λευκωσίας, κτισμένο σε υψόμετρο 390 μέτρων. Η φύση γύρω του πανέμορφη, μοναδική και μυστήρια, αφού συνδυάζει το ξηρό «κίτρινο» πεδινό τοπίο με τις ελιές και τις παπουτσοσυτζιές με το πράσινο από τα δάση του Τροόδους, αφού βρίσκεται στους πρόποδες της οροσειράς. Λέγεται ότι το όνομά του το πήρε από τα ματσικόριδα που βλαστούν στην περιοχή. Το χωριό σημειώνεται σε παλιούς χάρτες με την ονομασία Micco, ενώ από τους Ναΐτες ιππότες το 1100 μ.χ. αναφέρεται ως Micero. Σήμερα η κοινότητα αριθμεί γύρω στους 750 κατοίκους.
Πόσο εύχομαι να φωτίσει ο Θεός τους ιθύνοντες να γίνει κάτι και να μην καταστραφεί αυτή η υπέροχη φύση με τα έργα που σχεδιάζονται.


Στο Μιτσερό Ι - Το εργοστάσιο χρυσού 
μουσική & βίντεο 
ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ
στο Facebook https://fb.watch/cLmtpqAr-f/ 
στο YouTube https://youtu.be/hGS8lby9h8Q


ΤΟ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ ΧΡΥΣΟΥ

Σε αυτό το πρώτο από 3 βίντεο θα επισκεφθούμε τα ερείπια του εργοστασίου χρυσού στο χωριό. Το όλο κτίσμα θυμίζει σύγχρονο σκηνικό αρχαίας τραγωδίας. Αν και δεν είναι ιδιαίτερα γνωστό στο ευρύ κοινό, ο Πάμπος Κουζάλης, που κατάγεται από το Μιτσερό, το θυμόταν έντονα, αφού παιδί έπαιζε εκεί.
Με το που το αντικρίσαμε, έμεινα με το στόμα ανοιχτό. Έβγαλα άμεσα το drone και ξεκίνησα το γύρισμα (σε… τυφλό σύστημα όμως, διότι φτάσαμε μεσημέρι και ήταν τόσο έντονος ο ήλιος που δεν έβλεπα την οθόνη). Τα εντυπωσιακά «γήινα» πλάνα καταγράφηκαν από τον Πάμπο.

Η  ανεύρεση του χρυσού και το εργοστάσιο 

Γύρω στα 1935, τα μεταλλεία Μιτσερού, Κοκκινοπεζούλας, Κοκκινόγιας και Αγροκηπιάς βρίσκονταν σε αναβρασμό λόγω της ανεύρεσης του χρυσού.
Μέχρι να φτάσουν στην πολυπόθητη φλέβα χρυσού, οι κάτοικοι έσκαβαν σε βάθος τριών μέτρων με κούσπο (αξίνα), φτυάρια και άλλα εργαλεία, απομακρύνοντας πρώτα το χώμα, και μετά το στουρνάρι, το μείγμα δηλαδή που περιείχε ίχνη του πολύτιμου μετάλλου.
Η φλέβα αποθηκευόταν αμέσως σε σακούλες που ζυγίζονταν και στη συνέχεια ράβονταν από τις γυναίκες επί τόπου.
Το χρυσάφι έβγαινε σε τρεις ποιότητες. Το πρώτο ήταν η ατόφια φλέβα και ήταν η πρώτη επιλογή που έφευγε αμέσως για εξαγωγή. 
Η δεύτερη και τρίτη ποιότητα κατευθύνονταν στο εργοστάσιο εμπλουτισμού του χρυσού, που βλέπετε στο βίντεο και το οποίο είχε ανεγερθεί από την ΑΕΕΧΠΛ στα βόρεια της κοινότητας, στους πρόποδες του βουνού Κριάτης.

Όλοι οι εργαζόμενοι μέσα στο εργοστάσιο υποβάλλονταν σε συστηματικό έλεγχο κατά την έξοδό τους από τον χώρο εργασίας, που πολλές φορές άγγιζε και τα όρια του εξευτελισμού.
Το εργοστάσιο δεν άντεξε για πολύ, αφού με την έναρξη του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου ανατράπηκε η ανοδική αυτή πορεία της μεταλλευτικής βιομηχανίας στην Κύπρο. Οι ευρωπαϊκές αγορές έκλεισαν και η ζήτηση  του χρυσού έπεσε στο ελάχιστο. (Από πολλούς λέχθηκε ότι σκόπιμα είχαν κλείσει οι δουλειές και η ανεργία έφτασε σε πολύ ψηλά επίπεδα για να υποχρεωθούν οι Κύπριοι να καταταγούν στον στρατό της τότε Βρετανικής Αυτοκρατορίας.) Η ΑΕΕΧΠΛ μείωσε στο ελάχιστο την παραγωγή και μέχρι το τέλος του 1940 οι εγκαταστάσεις του πλυντηρίου χρυσού έκλεισαν τελειωτικά και τα μηχανήματα μεταφέρθηκαν στο Βασιλικό.

Κώστας Κακογιάννης

περισσότερες πληροφορίες και πηγές https://www.mitsero.org.cy

Tο εργοστάσιο Χρυσού στο Μιτσερό - Κώστας Κακογιάνης

---------------

https://www.facebook.com/c.cacoyannis
https://www.instagram.com/cacoyannis
https://www.tiktok.com/@cacoyannis 
https://www.youtube.com/parakentro
https://cacoyannis.blogspot.com 
https://linktr.ee/cacoyannis
www.parakentro.com